กองทุนโครงการผ่าตัดต้อกระจกเฉลิมพระเกียรติฯ

         โครงการผ่าตัดต้อกระจกในพื้นที่ห่างไกล ของภาควิชาจักษุวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ได้เริ่มดำเนินการครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2548 บนแนวคิดที่ว่า โรคต้อกระจกเป็นโรคทางตาที่ทำให้มีการสูญเสียการมองเห็นที่พบได้บ่อยที่สุดในประเทศไทย โดยโรคต้อกระจกสามารถรักษาให้หายได้ด้วยการผ่าตัด ซึ่งการผ่าตัดต้อกระจกด้วยวิธีใช้คลื่นความถี่สูงได้มีการพัฒนาวิธีการผ่าตัดอย่างต่อเนื่องจนทำให้การผ่าตัดทำได้ง่ายขึ้น และผลการผ่าตัดดีมาก โดยมีระยะเวลาการพักฟื้นสั้น ภาวะแทรกซ้อนน้อย แต่จำเป็นต้องใช้เครื่องมือที่ทันสมัย และมีค่าใช้จ่ายสูง โดยเมื่อประมาณ 15 ปีก่อน การผ่าตัดต้อกระจกด้วยวิธีนี้ยังมีผู้เชี่ยวชาญในประเทศไทยไม่มากนัก จักษุแพทย์มีจำนวนน้อย เนื่องจากผู้ป่วยต้อกระจกมีจำนวนมาก ระยะการรอคอยการเข้ารับการผ่าตัดนาน ทำให้ผู้ป่วยต้อกระจกในพื้นที่ห่างไกลมีคุณภาพชีวิตลำบาก ศาสตราจารย์เกียรติคุณแพทย์หญิงคุณไธวดี ดุลยจินดา ภาควิชาจักษุวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ได้ชักชวนอาจารย์แพทย์ในภาควิชา ฯ และพยาบาลจักษุ จัดทีมจิตอาสาออกหน่วยแพทย์อาสาไปทำการผ่าตัดต้อกระจกในพื้นที่ที่มีระยะเวลาการรอคอยการผ่าตัดต้อกระจกนาน โดยใช้วันเสาร์ อาทิตย์ เป็นหลัก โดยไม่ได้คิดค่าใช้จ่ายกับผู้ป่วย หรือโรงพยาบาลที่ไปออกหน่วย หากมีผู้ให้การสนับสนุนและงบประมาณเหลือก็จะมอบให้โรงพยาบาลนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อไป เช่น การสร้างโรงอาหารให้ผู้ป่วย การติดตั้งเครื่องปรับอากาศในห้องผ่าตัด เป็นต้น เมื่อประเทศไทยมีการใช้นโยบายหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า (โครงการ 30 บาท) จำนวนผู้ป่วยต้อกระจกที่รอการผ่าตัดลดลง แต่ก็ยังมีพื้นที่ห่างไกลที่ไม่มีจักษุแพทย์ หรือมีจักษุแพทย์ไม่เพียงพอ หน่วยผ่าตัดต้อกระจกนี้ก็ยังมีความจำเป็นต้องดำเนินต่อไป นอกจากจะได้ช่วยผ่าตัดต้อกระจกในผู้ป่วยยากไร้ที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกลแล้ว หน่วยผ่าตัดต้อกระจกนี้ ยังได้ปลูกฝังจิตสำนึกของการเป็นแพทย์จิตอาสาให้กับแพทย์ฝึกหัดทางจักษุที่ร่วมโครงการด้วย ซึ่งแพทย์ฝึกหัดเหล่านี้ เมื่อจบไปทำงานจริงก็จะมีประสบการณ์ในการจัดตั้งหน่วยผ่าตัดต้อกระจกในพื้นที่รับผิดชอบของตนเองในอนาคตได้อีกด้วย

         ทีมออกหน่วยผ่าตัดต้อกระจกเพื่อผู้ป่วยยากไร้ทุกครั้งเป็นอาสาสมัครทุกคนประกอบด้วย จักษุแพทย์ 4 – 10 ท่าน โดยเป็นอาจารย์แพทย์อาสาสมัครจากภาควิชา ฯ จักษุแพทย์ที่เป็นศิษย์เก่า ตลอดจนจักษุแพทย์ในพื้นที่ โดยมีกำลังหลักที่ไปออกหน่วยเกือบทุกครั้งประกอบด้วย

1. ศาสตราจารย์เกียรติคุณแพทย์หญิงคุณไธวดี ดุลยจินดา

2. รองศาสตราจารย์นายแพทย์นริศ กิจณรงค์

3. ผู้ช่วยศาสตราจารย์นายแพทย์พิทยา ภมรเวชวรรณ

4. พยาบาลและผู้ช่วยพยาบาลผ่าตัดจักษุ 8 – 15 ท่าน ทั้งจากศิริราช และพยาบาลในพื้นที่

5. เจ้าหน้าที่วัดสายตา วัดค่าเลนส์เทียม

6. เจ้าหน้าที่จากบริษัทเครื่องมือแพทย์ที่ให้การสนับสนุนเครื่องมือต่าง ๆ

7. ผู้ให้การสนับสนุนงบประมาณ

ข้อมูลการออกหน่วยผ่าตัดต้อกระจกเพื่อผู้ป่วยยากไร้ในพื้นที่ห่างไกล

ของภาควิชาจักษุวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล

        การผ่าตัดต้อกระจกสำหรับผู้ป่วยยากไร้ในพื้นที่ห่างไกล ทำให้ผู้ป่วยต้อกระจกสามารถเข้าถึงบริการทางการแพทย์ได้มากขึ้น ลดระยะเวลาการรอคอยการผ่าตัด ช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นจากต้อกระจกได้โดยเฉพาะโรคต้อหิน ทำให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น สามารถดูแลตนเองและครอบครัวได้ ลดการเป็นภาระของครอบครัวและสังคม